گزارش گل سپید؛
آفتاب امید از توران تابید
گل سپید: جفت گیری فیروز و ایران بار دیگر امیدها را برای زادآوری یوزپلنگ های ایرانی در توران شاهرود افزایش داده تا تعداد توله های سایت این زیستکره پس از توران و آذر، افزایش یابد.
خبرگزاری مهر، گروه استانها – محمد حسین عابدی: سوم مارس روز جهانی حیات وحش بهانه ای است تا فرصت بازدید از تنها زیستگاه زادآور یوزپلنگ ایرانی در دنیا، برای تهیه گزارش از آخرین وضعی فیروز، ایران، دلبر و آذر و توران دست دهد. موعد سفر به توران می شود و خودروی کمک دار اداره پارک ملی توران مرکب سفر به دل آفریقای ایران است.
مسیر سفر طی عرض استان سمنان از شمال شرق تا جنوب شرقی است جایی حوالی بی ارجمند، خارتورات.
اصلاً بوی اسفند نمی آید گرما همان ابتدای روز سیطره خویش را می گستراند خودرو راهی کریدور اصلی تهران – مشهد می شود تا با عبور از میامی گردش ۹۰ درجه ای را به سمت راست کند و تابلوی بی ارجمند، بردسکن را از مقابل شیشه خود، بگذرانَد. ۱۲۱ کیلومتر مسافت و آفتابی که روی شانه راست، سوار است و قصد هم ندارد پیاده شود آفتابی که از شروع جاده بی ارجمند حالا روی شیشه جلوی خودرو، پنبه می زند.
یوزپلنگ گچی زردی که به هر حیوان دیگری هم می تواند شبیه باشد، نشان میدهد که اینجا بی ارجمند است سرزمین چاه ها؛ بی اَر، جومنده گان … جایی که چند دهه قبل خربزه، پنبه و حتی خشخاش استان سمنان را تامین می کرد و حالا زمین تشنه اش چاک چاک است. پس از بی ارجمند جاده آنقدر مواج می شود که گویا چرخ خودرو بیضی شده است. ابتدای راه خاکی تابلوی زیست کره توران و ایستگاه اداره پارک ملی توران یا آنطور که صدایش می کنند «دلبر» دیده می شود.
راه باریکی به سمت سایت نگهداری یوزها از کنار سایت به سمت دل کویر امتداد می یابد. آفتاب حالا روی سقف خودرو است. ۱۵۰ کیلومتر مسیر طی شده تا اولین فنس ها دیده شود.
چند متر جلوتر احمد رادمان رییس پارک ملی توران با دست چپ اشاره ای به یکی از فنس ها می کند و می گوید: «این خانه ایران است» یوز ماده ای که حالا همه ایران آنرا می شناسند مادر پیروز و توله هایی که دیگر نیستند. ایران از نظر پنهان است. رادمان توضیح می دهد که جایی را با پنجه های قوی اش حفر کرده و بیشتر آن زیر وقت می گذراند. چشم ها همه چیز می بینند جز یوز...
خانه ایران اینجا است
فقط ۲۰ متر جلوتر و کنار ساختمان سایت نگهداری یوزها بالاخره معروف ترین حیات وحش ایران دیده می شوند توران و آذر که حالا خیره به خودرو ها نگاه می کنند.
رادمان به خبرنگار مهر، می گوید: سایت، محوطه بزرگی است که پنج یوز دارد فیروز نری است که حدوداً ۱۲ سال دارد، اینجا دلبر نیز وجود دارد که حالا چند روزی می شود که کوشکی را از دست داده چونکه کوشکی با دلیل کهولت سن چند روز قبل تلف شد. اما وضعیت دلبر خوب است خوب غذا می خورد و گویا از اول هم کوشکی وجود نداشته است!
وی اما با اعلان اینکه امسال بهترین سال برای یوزها بوده چونکه تا امروز هفت یوز ماده مشاهده و ثبت کرده ایم که رکورد شمرده می شود، اضافه کرد: خبر مهم دیگر این است که آذر و توران وضعیت خوبی دارند، روزی سه وعده غذا می خورند و ایران احیانا حامله است.
آذر و توران دلبری می کنند
همه عجله دارند که آذر و توران را ببینند تیمارگران سوالی را پاسخ نمی دهند و تلاش می کنند که کسی به یوزها نزدیک نشود چونکه کوچک ترین استرس امکان دارد آنها را از غذا خوردن بیاندازد اما می گوید: توران و آذر سه وعده یعنی ساعت هشت صبح، ۱۳ و ۱۷ غذا می خورند و ما تا آن زمان که غذایشان را کامل نخورند صبر می نماییم. توله ها وضعیت بسیار خوبی دارند و خوشبختانه در سلامت هستند.
وضعیت جسمانی دو توله نیز گواه است یکی شأن که بگفته محیط بان، توران است و قدری صورت گردتری داشته و جست و خیز بیشتری دارد مدام می دود اما خواهرش ترجیح می دهد که گوشه ای دراز بکشد.
تیمارگران این یوزها می گویند که تمام کومه هایی که اینجا هستند دوربین کشی شده و تمام رفتارها ثبت می شوند. همین طور اینجا یک ساختمان جدید تولید شده و حتی برای سزارین هم امکانی دیده شده است و فنس کشی ها هم همه ارتقا پیدا کرده اند.
محیط بانان حتی در انتخاب رنگ فنس ها هم دقت داشته اند تا نشان دهند همه چیز تحت کنترل است. فیروز بی قراری می کند صداهایی از خود در می آورد که نشان دهد حضور غریبه را نمی پسندد. یک محیط بان می گوید که فیروز با پیروز و دیگران فرق دارد او وحشی است و این تفاوت بسیار زیادی را به وجود می آورد پس از همه درخواست می شود که اصلاً نزدیک فنس ها نشوند.
جفت گیری یوزها و خبرهای خوب
نوبت به مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان می رسد او از ثبت جفت گیری ایران و فیروز خبر می دهد و می گوید: پنجم دیماه بود که اولین مرحله جفت گیری این دو یوز به ثبت رسید و بسیار امیدوار هستیم که بتوانیم در اردیبهشت ماه شاهد زایمان ایران باشیم چونکه هر دو یوز در سلامت کامل به سر می برند.
بهرام علی ظاهری با اعلان اینکه برای قطعی نظر دادن درباره ی حاملگی ایران باید سونوگرافی صورت گیرد که البته می بایست برای این کار دست کم تا پانزدهم تا بیستم اسفند ماه صبر کرد اما اگر حاملگی اتفاق افتاده باشد که خیلی امیدواریم اردیبهشت ماه شاهد زایمان ایران خواهیم بود، ابراز کرد: تمام شرایط برای زادآوری در تنها زیستگاه زادآور یوز آسیایی برقرار است.
وی با اعلان اینکه در یک سال و نیم اخیر بیش از یک میلیارد تومان برای سایت هزینه شده و اقدامات خوبی مانند ساخت ساختمان مورد نیاز برای نگهداری، ارتباطات و زیرساخت ها، فنس کشی، اجرای تلمبه های بادی برای تامین آب و … انجام شده است، اضافه کرد: ۱۰۰ تن علوفه تنها در زیست کره توران توزیع شده که وحوش که در حقیقت غذای حیوانی مانند یوز را تامین می کنند، بتوانند بهره گیرند.
خروج دام ها از توران
مدیرکل محیط زیست استان سمنان در پاسخ به سوال خبرنگار مهر، درباره ی خروج دام از سامانه های عرفی، بیان کرد: بصورت ویژه از سال ۹۰ برای بحث ساماندهی دام در داخل مجموعه مورد حفاظت توران پیگیری هایی صورت گرفت و حتی اطلاعات لازم گرفتن و جلسات گوناگون با دامداران انجام شد اما باید دقت داشت که ما هم قوانین محیط زیستی را داریم و هم حقوقی را برای عشایر متصور هستیم چونکه پروانه های فعالیت دارند پس ممنوعیت تعلیف دام در پارک ملی توران در سال ۹۷ بعد از کش و قوس های زیاد مصوب شد.
ظاهری با اعلان اینکه خروج دام کماکان ادامه دارد و هر ساله مقداری از مراتع و حقوق در رابطه با عشایر در اطراف پارک ملی، آزاد سازی می شوند و مجموع این اقدامات سبب شده تا مساحت ۱۰۰ هزار هکتاری پارک ملی توران به ۲۰۰ هزار هکتار بالا رفته است، اظهار داشت: هزینه آزاد سازی سامانه های عرفی نیز ۸۰ درصد توسط محیط زیست و ۲۰ درصد توسط مردم و سمن ها تامین شده است.
وی با اعلان اینکه آی یو سی ال سازمان جهانی و جفت سمن بین المللی نیز به این مساله ورود کردند حتی مبالغ ارزی هم توسط یکی از سمن های یوزپلنگ در سالهای ۹۷ و ۹۸ در توران هزینه هایی کرد اما از کیفیت آن اطلاعی نداریم، اضافه کرد: موضوع بعد فنس کشی محور میاندشت است که تهدیدی بزرگی شمرده می شود چونکه هشت تلف شده در ده سال اخیر در تصادفات جاده ای داشتیم و این نشان میدهد که باید به راه ها دقت نظر داشته باشیم دراین زمینه جلساتی با وزارت راه برگزار و چهار میلیارد تومان نیز برای فنس کشی و روشنایی و … پیشنهاد شد اما اعتباری از طرف وزارت راه گذاشته نشده است.
یوزها سر حال هستند اما عصبانی از حضور آدم ها
در نهایت باید یوزها را تنها گذاشت و امیدوار بود که در بهار سایتی که میزبان پنج قلاده یوز شامل فیروز، ایران، دلبر، آذر و توران است چند توله دیگر را هم مشاهده و بازهم ما را به سمت خویش بخواند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همین طور اعلام می کند که دیگر هیچ مجوز معدن جدیدی نیز در توران داده نشده است، اظهار داشت: داستان معدن های موجود که شش باب هستند اینطور است که پنج موردشان در حاشیه پارک و یک مورد در داخل محدوده قرار دارد که ۴۰ هکتار عرصه آنرا به سه هکتار کاهش داده ایم و ملزم به رعایت تمام ملزومات شده است.
باید بازگشت و آرزو کرد که فنس کشی مسیر میاندشت بالاخره صورت گیرد چونکه یک دهه می شود بین ادارات پاس کاری می شود. باید برگشت و آرزو کرد که دیگر دامی در توران نباشد تا سگ های گله بخواهند برای یوزها تهدید باشند. هر چند اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان بطور قطع اعلام می کند که سندی در خصوص کشته شدن مادر آذر و توران توسط سگ گله دامدار سنگسری یافت نشده اما بالاخره نمی توان از این تهدید بسادگی گذشت. باید بازگشت و باردیگر مسیر مواج را طی کرد مسیری که حالا آفتاب هم آنرا گرم تر کرده و گویا زمستان مدت ها است از اینجا رخت بربسته است.
منبع: golesepid.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب