شکار بی رویه، بلای جان کل و بز، قوچ و میش در استانهای زاگرسی
به گزارش گل سپید کل و بز، قوچ و میش از گونه های مهم و برجسته حیات وحش کشور هستند که باوجود افزایش دو درصدی جمعیت آنها در کل کشور، جمعیت آنها در زاگرس بعنوان بهترین زیستگاه این گونه به دلیل شکار بی رویه کاسته شده است.
به گزارش گل سپید به نقل از ایسنا، کَل و بُز گونه ای از بز کوهی و در رده پستانداران ایران است، جثه آن بزرگ تر از بز اهلی است. نرها که کَل نامیده می شوند، شاخ های بلند و شمشیرمانندی دارند و حیواناتی روزگرد، گیاه خوار و نشخوارکننده هستند.
قوچ و میش اوریال بزرگ ترین قوچ ایران است. شاخ های قوچ و میش حلزونی شکل هستند و به طرف پهلوی صورت و رو به جلو خمیدگی دارند و نرها شاخ های بلندی دارند. اغلب قوچ و میش های اوریال روزگرد هستند اما در بعضی موارد شب ها هم فعالیت می نمایند. این گونه هم از پستانداران ایران، گیاه خوار و نشخوار کننده است.
بنابر گفته های حسن اکبری- معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست- برپایه نتایج سرشماری گونه های برجسته حیات وحش در سال ۱۴۰۰ به صورت میانگین شاهد افزایش دو درصدی جمعیت علفخواران در مناطق چهارگانه نسبت به سال ماقبل آن بوده ایم. این افزایش جمعیت با وجود همه مشکلاتی که در زمینه خشکسالی با آن مواجه بوده ایم و بیماری هایی که با آن در گیر شده ایم، اتفاق افتاده است و حکایت از تلاش هایی دارد که در حوزه جلوگیری از تخلفات شکار و صید صورت گرفته است. بر اساس این تخمین، جمعیت قوچ و میش، کل و بز نسبت به سال ۱۳۹۹ افزایش پیدا کرده است.
کل و بز متاسفانه از یک طرف مورد توجه شکارچیان قرار دارد و از سوی دیگر بعنوان غذای اصلی طعمه خواران بشمار می رود. در کل کشور حدود ۸۰ هزار راس از این گونه شمارش شده است و بیشترین جمعیت آنرا در استانهای یزد، کرمان، فارس، اصفهان، البرز، سمنان و تهران مشاهده می نماییم.
به گفته معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، در بین استانهای کشور بالاترین جمعیت قوچ ومیش به استان تهران اختصاص دارد که با وجود جمعیت انسانی بسیار زیاد، توسعه اقتصادی، اجتماعی و مسائل و مشکلات در رابطه با محیط زیست این استان، مبحث عجیبی به نظر می آید.
بیش از یک ششم کل جمعیت قوچ و میش کشور در استان تهران شناسایی شده و این نشان دهنده آن است که اولاً زیستگاه های طبیعی اطراف تهران زیستگاه های ارزشمندی هستند و برای نگهداری حیات وحش اهمیت زیادی دارند. ثانیاً مردم استان تهران از نظر فرهنگ رعایت حقوق حیوانات در سطح بالایی هستند و نمی گردد این مورد را انکار کرد.
اگر قرار بود میزان تخلف صید وشکار در استان تهران با این جمعیت انبوه انسانی همچون استان هایی باشد که آمار بالایی در زمینه تخلفات شکار غیر مجاز دارند، از جمعیت این گونه برجسته هیچ چیز باقی نمی ماند.
استان های خراسان رضوی، گلستان، اصفهان، سمنان و خراسان شمالی بعد از استان تهران بالاترین جمعیت قوچ و میش کشور را در خود جای داده اند.
در استان هایی مثل تهران و اصفهان که بحث توسعه در آنها جدی تر بوده است، رویکرد مدیریت محیط زیستی بیشتر به سمت محیط زیست انسانی معطوف بوده است در حالیکه بر مبنای آمارها بیشترین جمعیت قوچ و میش کشور در استان تهران و بیشترین جمعیت کل و بز در استان یزد قرار دارد ازاین رو باید این استان ها مورد توجه قرار گیرند تا بتوانیم تنوع ژنتیکی حیات وحش مان را حفظ نماییم. چ
زاگرس بهترین زیستگاه های کشور را برای کل وبز و قوچ ومیش دارد. هم به لحاظ پتانسیل رویشی و هم به لحاظ منابع آبی، زیستگاه های گسترده و با توان رویشی عالی در این رشته کوه وجود دارد. بنابراین در گذشته جمعیت های بسیار بالایی از این دو گونه را در خود جای داده بود و بالطبع طعمه خوارانی مانند پلنگ هم در این منطقه از جمعیت بالایی برخوردار بودند اما بر مبنای آخرین آمارهامتاسفانه شرایط کاملاً برعکس شده و جمعیت این دو گونه اصلی در زاگرس به علت تخلفات در ارتباط با صید وشکار نگران کننده است.
در بخش مهمی از استانهای زاگرسی مثل کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و فارس زیستگاه های بسیار مناسبی برای این دوگونه وجود دارد اما جمعیت آنها به برخی لکه های مناطق حفاظت شده محدود شده است که به صورت کوچک و غالباً جزیره ای هستند. این وضعیت نشان داده است که در این استان ها به شدت به فرهنگ سازی برای جلوگیری از تخلفات در ارتباط با صید وشکار نیاز است.
استان هایی که علاقه ذاتی به تفنگ دارند و از قدیم، شکار بعنوان یکی از علایق و مهارت های مردمان این مناطق محسوب می شده است با محدودیت جمعیت گونه های برجسته قوچ و میش و کل و بز رو به رو شده اند. اگر با آموزش و فرهنگ سازی صحیح این مشکل مدیریت شود، امکان رشد سریع جمعیت این گونه ها در مناطق یاد شده وجود دارد چون شرایط زیستگاهی، رویشی و منابع آبی این زیستگاه ها بسیار مناسب می باشد و به هر حال مردم علاقه مندی به طبیعت دارند. درصورتیکه علایق آنان به سمت حفاظت گرایش پیدا کند، تأثیر عجیبی در کوتاه مدت خواهد گذاشت.
کل و بز، قوچ و میش بمحض اینکه شرایط زیستگاهی مناسبی پیدا کنند با رشد جمعیت قابل ملاحظه ای مواجه می شوند.
تنوع ژنتیکی این گونه ها بسیار دارای اهمیت است. بر فرض جمعیت قوچ ومیش را در پنج استان داریم. احیا این گونه ها در استانهای دیگر با صرف هزینه های سنگین لازم است، چونکه جمعیت قوچ و میش البرزشرقی با قوچ و میش البرز غربی از نظرژنتیکی تفاوت هایی دارند یا قوچ و میش شمال شرق کشور با شمال غرب کشور کاملاً متفاوت هستند و لازم است همه این جمعیت ها حفظ شوند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب