به مناسبت روز جهانی محیط زیست؛
با هم برای زمین
گل سپید: مهم ترین وظیفه هر انسان برای حفظ محیط زیست، خودداری از تخریب آنست و باید در صورت دیدن چنین مواردی اقدامات فوری و لازم را انجام دهد. نتیجه دست به دست دادن همه حفظ محیط زیست است که تاثیر مستقیمی بر زندگی ما دارد.
به گزارش گل سپید به نقل از ایسنا، حیات ما انسان ها به محیط زیست و زمین، فعالیت گونه های مختلف در زیستگاه های طبیعی خود، اکوسیستم های مناسب و منظم، بارندگی های بموقع و مناسب وپوشش گیاهی وابستگی دارد. شاید در کوتاه مدت متوجه لطمه هایی که کارهای انسانی به محیط زیست وارد می کنند، نباشیم و یا خلاهایی که با نبود نظم در اکوسیستم و طبیعت ایجاد می شود را احساس نکنیم بنا بر این بدون توجه به تاثیراتی که کارهای ما می تواند بر نظم طبیعت بوجود آورد، با تغییر کاربری اراضی، تخریب زیستگاه، تخریب پوشش گیاهی و... لطمه هایی را به طبیعت وارد می نماییم که در طولانی مدت نتیجه این فعالیت ها خودرا در قالب سیل، طوفان گرد و غبار، گرمایش زمین، تغییرات اقلیمی و کمبود آب نشان میدهد. باتوجه به شعار روز جهانی محیط زیست امسال(زمین برای همه) که گویای زندگی پایدار با ایجاد هماهنگی در طبیعت است می توانیم طبیعتی سالم و زندگی پایداری برای خود و نسل های آینده داشته باشیم که با نگهداری از طبیعت و کارهای کنترل شده حاصل می شود.
تغییر الگوی بارندگی ها و به تبع آن وقوع سیل و خشکسالی
در سالهای اخیر به سبب تغییرات اقلیمی حجم و تعداد سیل ها در ایران بالا رفته است. تغییر اقلیم سبب تغییر رفتار بارش می شود. یعنی بارش های متوسط تبدیل به بارش هایی با مدت کم یا بارش هایی با مدت زیاد می شوند. این اتفاق سبب می شود تا بارش از حالت تعادل بیرون رود. کارهای انسانی نیز در سالهای اخیر سبب شده اند تا خیلی از جنگلها و مراتع ازبین بروند و به اصطلاح زمین لخت شود.
در این میان جمعیت جهان نیز درحال افزایش و منابع موجود محدود است همین طور توسعه ناپایدار هم در ایران و هم در کشورهای دیگر درحال اتفاق افتادن است. مقابله با این چالش ها اول از همه به خود انسان ها و دولت ها بستگی دارد. سرانه آب کشورها درحال کاهش است و ما باید تلاش نماییم تا خودرا با این چالش وفق دهیم. لازم است ما رفتار خودرا با رفتار سیل هماهنگ نماییم و تابع آن باشیم. سیل نمی تواند تابع ما باشد. بطور کلی تغییر اقلیم که در کل جهان به سبب افزایش دمای جهانی رخ داده، سبب شده تا میزان خشکسالی و حجم و تعداد سیلاب ها خصوصاً در ایران و خاورمیانه بیشتر شود.
انقراض گونه های نادر و انحصاری بر اثر خشکسالی
گیاهان بسته به گونه، ساختار ژنتیکی و فیزیولوژیک و نوع منطقه جغرافیایی تاب آوری متفاوتی را در مقابل خشکسالی نشان می دهند، این وضعیت در نهایت حذف تعدادی از گونه ها را در پی خواهد داشت. گیاهان در وضعیت نامطلوب نمی توانند چرخه رویشی و زایشی خودرا به انتها برسانند و در نهایت گرفتار ضعف فیزیولوژیک و اختلال در چرخه های زیستی می شوند. از دیگر تاثیرات خشکسالی بر گیاهان می توان به کاهش مقاومت انواع گونه های گیاهی در مقابل تنش های محیط زیستی مانند آفات، دمای بالا، رقیبان زیستی و... اشاره نمود.
برخی گونه ها دامنه بردباری وسیعی دارند و می توانند شرایط و نوسانات شدید اقلیمی و خشکسالی را تحمل کنند بدین سبب لطمه نمی بینند اما گونه های نادر، اندمیک و انحصاری ( بوم زاد یا گونه های مختص به یک منطقه جغرافیایی) بیشتر از سایر گونه ها حساس و لطمه پذیر هستند. این گیاهان حاوی ذخایر ژنتیکی با ارزشی هستند که در صورت کم توجهی، برای همیشه این مخلوقات با ارزش منحصر به فرد را از دست خواهیم داد. از دست دادن این گیاهان یکی از بزرگترین لطمه های خشکسالی برای بشر است این در حالیست که خیلی از گونه های انحصاری در دنیا در معرض خطر انقراض قرار دارند و یا منقرض شده اند.
برداشت بی رویه از سفره های زیرزمینی و عوامل انسانی عامل تشدید تاثیر خشکسالی بر طبیعت
وقتی عوامل انسانی مثل برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی همراه با خشکسالی بروز پیدا می کند، اثر این پدیده بر طبیعت بیشتر و موجب می شود ما بخش هایی از طبیعت را از دست بدهیم به نحوی که در ترسالی ها هم امکان احیای آن فراهم نیست. شاید نخستین و مهم ترین لطمه های خشکسالی، ضعیف شدن پوشش گیاهی است که اختلال جدی در زنجیره غذای حیات وحش به وجود می آورد این در حالیست که امسال در بخش های فلات مرکزی ایران، رویش فصلی نداشتیم و در مناطق البرز و زاگرس هم رویش فصلی اندک بوده است. این موضوع، زادآوری حیات وحش را با مشکل جدی مواجه کرده است.
افزایش آفات گیاهی در مناطق جنگلی از دیگر نتایج خشکسالی است که حیات جنگلها خصوصاً در منطقه زاگرس را تهدید می کند علاوه بر این رطوبت خاک نیز افت می کند و دشت ها توان مقابله با فرسایش را از دست می دهند. از آنجائیکه اغلب رویشگاه ها لطمه دیده اند، دامداران و عشایر برای تامین غذای دام های خود به سمت مناطق حفاظت شده که طبیعت بکرتری دارند، حرکت می کنند و این امر چالش های اجتماعی را بیشتر می کند و منجر به تخریب بخش هایی از این مناطق می شود. خشک شدن چشمه ها و کاهش منابع آبی بیش از همه دوزیستان خصوصاً سمندرها را تحت تاثیر قرار می دهد. از طرفی با کاهش آب رودخانه ها و تالاب ها، مرگ ماهی ها و آبزیان افزایش می یابد.
نابودی تنوع زیستی به سبب تغییر کاربری اراضی طی ۵۰ سال اخیر
مسئله مهم دیگری که وجود دارد این است که طبق گزارش صندوق حیات وحش با اهمیت ترین علت از میان رفتن تنوع زیستی در کشورهای مختلف جهان تغییر کاربری اراضی است یعنی جنگلها و مراتع روی سطح کره زمین از بین رفته است و به زمینهای کشاورزی تبدیل گشته اند همین طور صندوق جهانی حیات وحش تاکید کرده است که زیستگاه های آب شیرین (رودخانه ها، تالاب ها، دریاچه ها و... ) بیشترین لطمه را از نابودی تنوع زیستی طی ۵۰ سال اخیر دیده اند.
یک پنجم گونه های حیات وحش به سبب مسائل مرتبط ازجمله تخریب زیستگاه و تغییر اقلیم در معرض خطر انقراض هستند، جنگلها نه فقط تاثیری مستقیم روی کیفیت زندگی انسان و حفظ حیات وحش دارند بلکه معیشت جمعیت قابل توجهی از جهان وابسته به جنگلها است. جاده سازی ها، آتش سوزی، آفات و امراض و بهره برداری بیش از اندازه و بدون مجوز از جنگلها بطور مستقیم روی گونه های گیاهی و جانوری اثرگذار می باشد و نابودی آنها را به دنبال دارد.
بر اساس آخرین گزارش صندوق جهانی حیات وحش شاخص کره حیات ۶۸ درصد کم شده است که نشانگر وضعیت نزولی جمعیت گونه های گیاهی و جانوری جهان است، زیستگاه و گونه های مختلف وابسته به هم هستند و تا آن زمان که برای حفظ زیستگاه ها در جهان تلاش نکنیم، درحفظ حیات وحش و گونه های مختلف نیز موفق نخواهیم بود.
مسئله مهم این است که باید تعهد در مقابل طبیعت افزایش یابد، اما برای متعهد بودن آگاهی داشتن شرط مهمی است. دراین زمینه پژوهشگران دانشگاهی، متخصصان، دولت ها و تشکل های غیر مردمی می توانند نقش داشته باشند. نا آگاهی و عدم رعایت ملزومات برای نگهداری از محیط زیست همچون آفت و بیماری بر جان طبیعت افتاده و روز به روز ذره ذره محیط زیست و حیات وحش را به نابودی می کشاند. اما مسئله این است که درمان بیماری بسیار دشوارتر از رعایت و پیشگیری است. وقتی جراحتی ایجاد می شود مدت زمانی طولانی باید صرف شود تا آن جراحت بهبود یابد و ترمیم شود و دیگر نشانی از آن باقی نماند که باز هم نشانی هایی از خود می گذارد تا از خاطرمان نرود که چه زمانی و چگونه آن جراحت به وجود آمده است. تاثیراتی که کارهای انسانی بر محیط زیست می گذارد نیز آنقدر عمیق است که حتی نسل های آینده را نیز گرفتار مشکل کند و چه بسا حیات آنها را نیز با خطرات جدی مواجه کند بدین سبب نیاز است با جلوگیری از تخریب طبیعت و هماهنگی با طبیعت زندگی پایدار و با کیفیتی را برای خود و نسل های آینده فراهم نماییم.
منبع: golesepid.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب