بررسی سه فیلم شاخص محیط زیستی حاضر در جشنواره فیلم فجر
به گزارش گل سپید، سرپرست مرکز آموزش محیط زیست سازمان محیط زیست اظهار داشت: فیلم هایی که از نظر هیات داوران بخش محیط زیستی بیشترین جنبه های محیط زیستی را داشته اند، مشخص شدند.
به گزارش گل سپید به نقل از مهر، محمد مدادی، سرپرست مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط بان سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار داشت: کمیته داوران محیط زیستی چهل و سومین جشنواره فیلم فجر در بخش تجلی اراده ملی اعلام نمودند که تا روز نهم این جشنواره، ۳۰ فیلم به اکران درآمده است و از این بین خیلی از فیلم ها دارای نکاتی از محیط زیست بوده اند. عضو هیات داوران بخش محیط زیست چهل و سومین جشنواره فیلم فجر اضافه کرد: به اعتقاد کمیته داوران بخش محیط زیست این جشنواره، خیلی از فیلم های اکران شده به سبب عدم استفاده فیلمسازان از مشاوران و متخصصان محیط زیستی در ارائه مفاهیم مربوط به آن گرفتار چالش های جدی بوده اند اما در این بین، سه فیلم خاتی، ناتورِ دشت و تاکسیدرمی دارای بن مایه های در رابطه با محیط زیست در ایده پردازی، محتوا و داستان بوده اند. در ادامه به نقد و بررسی آنها از دیدگاه هیات داوران محیط زیستی پرداخته می شود:
ناتورِ دشت فیلم سینمایی «ناتور دشت» به کارگردانی سید محمدرضا خردمندان، داستان گم شدن یک دختربچه را در منطقه ای بومی به تصویر می کشد. این فیلم با الهام از یک رویداد واقعی تولید شده که اوایل سال ۱۴۰۳ در یکی از روستاهای استان گلستان رخ داد و تلاش دارد تا اثرات مخرب فردی و اجتماعی اعتیاد را بیان کند. در کنار خط سیر اصلی داستان، احمد پیران، محیط بانی بازنشسته، در صورتیکه قصد ترک روستا برای حضور در مسابقه کشتی فرزندش را دارد، متوجه می شود که دختر کوچک یکی از محلی ها ناپدید شده است. حسب اتفاق پدر دختر بچه ی گم شده، سال ها پیش در اثر تیراندازی به سبب نامعلوم در جنگلی مه آلود توسط محیط بان پیران از ناحیه پا گرفتار نقص شده است. وی در فیلم از این حادثه گرفتار عذاب وجدان و شرمساری است و نمی تواند بی تفاوت بماند، با اتکا به جایگاه اجتماعی خود، خبر گم شدن دختر را در فضای مجازی منتشر نموده و از مردم درخواست کمک می نماید. فیلم علاوه بر خط اصلی، دارای خرده داستان هایی است که پیرو خط اصلی داستان است. همچون این که محیط بان بازنشسته دیگری که همکار نقش اول داستان بوده، بعد از بازنشستگی به قاچاق پرنده روی آورده است و از قضا تنها کسی است که شاهد خطای تیراندازی محیط بان پیران بوده است. نکات برجسته فیلم از نظر محیط زیستی: - پایگاه اجتماعی قوی یک محیط بان بازنشسته که موجب می شود مردم چند روستا با یک فراخوان او برای کاری داوطلبانه بسیج شوند. - امکان پیشامد اتفاقات ناخواسته در شغل محیط بانی. - آزاد کردن پرندگان در قفس توسط قهرمان داستان به عنوان نماد حرکت محیط زیستی - درج عبارت یا ضامن آهو روی اتومبیل جیپ آهوی احمد پیران - اشاره به قنات های خشکیده ابهامات فیلم: _ وجود جنبه های منفی شخصیت محیط بان ها در کنار جنبه مثبت که برخورداری از موقعیت اجتماعی و اعتماد جامعه بوده است. _ فعالیت یک محیط بان باز نشسته در امر قاچاق پرنده _ عدم ارائه هویتی جامع و شفاف از شخصیت محیط بان _ رهاسازی غیر اصولی، بدون مطالعه و توجه به زیستگاه گونه، سابقه پرنده ها از نظر وحشی یا دست آموز بودن توسط محیط بان.
خاتی فیلم «خاتی» به کارگردانی فریدون نجفی، فیلم نامه نویسی احمد رفیع زاده، آهنگسازی آریا عظیمی نژاد و بازیگری سارا بهرامی در نقش خاتی، سعید آقاخانی در نقش قباد (برادر شوهر خاتی) در سال ۱۴۰۳ تولید شده است. این فیلم از معدود فیلم های سینمای ایران است که با دیدگاه محیط زیستی تولید شده و چالش های فرهنگی و نیز تعارض زیستگاه حیات وحش و انسان را بیان می کند و با هدف افزایش دانش و فرهنگ محیط زیستی مخاطب تولید شده که بنظر می رسد در سکانس هایی از فیلم، اصرار به بیان واقعیت های فرهنگی محیط زیست، نشان از وفاداری فیلمنامه نویس و کارگردان آن نسبت به مسایل فرهنگی در این حوزه می باشد که حتی سبب شده در سکانس هایی از فیلم ارائه اطلاعات فرهنگی به مخاطب بر هیجان انگیز کردن فیلم غالب شده و روند فیلم کُند شود. در آغاز فیلم، بر اثر حریق که به نظر تعمدی در جنگل های زاگرس (مکانی نامشخص) ایجاد شده، حیوانات یا لطمه دیده بودند یا به منطقه سکونت انسان برای تهیه غذا نزدیک شده بودند و در این میان تعارض آشکار زیستگاه بین انسان و حیات وحش شکل می گیرد. خاتی زنی قوی، شجاع و عاشق حیات وحش و محیط زیست است که همراه دو فرزندش در کوهستان چادر زده و زندگی می کند. خرسی که قبل تر در توله گی با حمایت خاتی بزرگ و در طبیعت رها شده بود در حمله ای به دامون (شوهر خاتی) که برای شکار خرس به جنگل رفته بود، وی را کشته است. در سکانس هایی از فیلم، لطمه هایی که حریق به کلاغ و روباه زده و خاتی (که دوستدار محیط زیست و حیات وحش است) درحال تیمار کردن آنهاست به نمایش کشیده می شود همین طور خاتی بطور موقت از دو توله خرس نگهداری می کند.
در فیلم به فرهنگ غلط مردم و برداشت ناصحیح آنها از حیات وحش اشاره می شود. نکات برجسته فیلم:
- در بیشتر لحظات فیلم، تصاویر زیبا و چشم نوازی در پشت سر بازیگران از منطقه قابل مشاهده می باشد. - عناصر طبیعت همچون کوه، درخت، جنگل و انواع حیات وحش در کنار انسان در فیلم به نمایش در آمده که تجربه ای نو برای بیننده به ارمغان می آورد. - صداهای طبیعت، بیننده را بطورکامل در فضای فیلم قرار می دهد و موسیقی محلی نیز به مقدار مناسب و گسسته در فیلم گوش نواز است. - به خیلی از معضلات محیط زیستی همچون: آتش زدن عمدی طبیعت، خرافات و تصمیم به شکار خرس به سبب خسارت، انتقام گیری و تعارض زیستگاه انسان و حیات وحش، حضور احتمالی حیات وحش در جاده و احتمال تصادف با آن اشاره شده است. - فیلم بدنبال ارائه مسایل فرهنگی محیط زیستی و اجتماعی و مرزبندی بین زندگی انسان و دیگر موجودات زنده است و بدنبال سیاه نمایی نیست. نکات چالش برانگیز:
- بازیگران با لهجه محلی صحبت نمی کنند که دلیل آن شاید بی نیاز کردن مخاطب از زیرنویس بوده باشد. - فیلم فراز و فرود زیادی ندارد و روند آن کند است. - بیان مسایل فرهنگی، سینمایی بودن و هیجان انگیز بودن فیلم را کاهش داده است. - وجود اشکالاتی در نحوه جابه جایی و انتقال خرس
تاکسیدرمی فیلم تاکسیدرمی به کارگردانی محمد پایدار تلاش دارد تا چند واقعیت تاریخی را دستمایه خلق یک اثر طنز کند. علاقه عبدالرضا پهلوی به شکار و تاکسیدرمی از یک طرف، و تلاش رژیم اسرائیل برای تصاحب ذخایر ژنتیکی کشورمان از طرف دیگر و نیز سوگیری های بین المللی در ارتباط با انقلاب و خاندان پهلوی همچون این واقعیت هاست. اما عدم ساختاربندی قوی که شاید ناشی از ضعف فیلم نامه و در بخشی کارگردانی است سبب شده تا فیلم نه در بیان واقعیت ها موفق باشد و نه در خلق یک طنز اثرگذار، به نحوی که بتواند تماشاگر را تا انتهای فیلم با خود همراه کند. شروع فیلم با یک صحنه شکار و بعد از آن طرح این گزاره که هر جانداری باید از میان مردن و تاکسیدرمی شدن یکی را انتخاب نماید، اهتمام در القای ذهنیت مثبت نسبت به تاکسیدرمی و شکار حیوانات با هدف تاکسیدرمی دارد. اما در ادامه این خط هیچ گاه تلاشی برای انتقال پیام هایی برای صیانت از حیات وحش، چالش های در رابطه با شکار بدون مجوز و قاچاق اجزای حیات وحش و تهدیدهای ناشی از آن انجام نمی دهد. نقاط قوت فیلم:
پرداختن به موضوع تاکسیدرمی به عنوان یک واقعیت در دنیای حیات وحش انتقال اطلاعات از یک گونه بومی (گوزن زرد) و زیستگاه آن، استفاده از صدای پرندگان و حیات وحش اهمیت حیات وحش و تلاش رژیم صهیونیستی برای تصاحب آن نقاط چالش برانگیز فیلم: عدم انتقال پیام مشخص در ارتباط با محیط زیست و به ویژه حفظ حیات وحش عدم پرداختن به جوانب منفی شکار بدون مجوز و نکته آخر اینکه، موضوع و داستان فیلم در صورت پردازش قوی می توانست آنرا به یک فیلم جذاب و اثرگذار در موضوع حیات وحش تبدیل کند.
منبع: گل سپید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب